Namna VVU inavyoongeza kasi ya saratani kumuandama binadamu

Wakati dunia ikiwa imeadhimisha Siku ya Ukimwi wiki hii, Tanzania ni miongoni mwa nchi zilizo Kusini mwa Jangwa la Sahara inayokabiliwa na ongezeko kubwa la wagonjwa wa saratani, huku wengi wakibainika kuathirika na maambukizi ya Virusi vya Ukimwi (VVU).
Wataalamu wa Taasisi ya Saratani ya Ocean Road na Hospitali ya Taifa ya Muhimbili, wanasema kuna uhusiano kati ya VVU na saratani.
Hata hivyo, wanasema si kila mwenye saratani ana VVU, lakini kuwapo kwa ugonjwa huo, unaonea zaidi kwa njia ya ngono, kunachochea maradhi hayo.
Maradhi ya saratani yanayoambatana na VVU ni pamoja na shingo ya kizazi na ngozi yanayojulikana kwa kitaalamu kama Kaposis Sarcoma.
Takwimu za saratani zinaonyesha kuwa Tanzania kila mwaka inagundua wagonjwa wapya 21,180 na zaidi ya 16,000 hufarika kila mwaka kutokana na ugonjwa huo. Daktari bingwa wa saratani kutoka Taasisi ya Ocean Road, Dk Harrison Chuwa anasema ongezeko la watu waliogundulika na saratani wengi wao wamekutwa na virusi vya ukimwi, hivyo kufanya VVU kuwa chanzo cha ongezeko la ugonjwa huu tishio.
“Mara nyingi saratani inalandana na maambukizi ya virusi vya ukimwi na haina maana kwamba wote wenye magonjwa haya wana VVU.
Anasema licha ya uwapo wa ARV, wengi wamekuwa wakishambuliwa na saratani. Hata hivyo, awali wanawake waliokoma hedhi ndiyo ambao walionekana zaidi kupatwa na saratani ya shingo ya kizazi, lakini kwa hivi sasa imekuwa tofauti.
“Tunapokea wanawake kuanzia miaka 20 mpaka 40 kwa wingi wenye maambukizi ya saratani ya shingo ya kizazi, lakini ukichunguza wengi wao wana maambukizi haya, hata walio na matezi wengi wana VVU,” anasema Dk Chuwa.
Daktari Bingwa wa Uchunguzi wa Magonjwa katika Kitengo cha Patholojia katika Hospitali ya Taifa Muhimbili, Dk Henry Mwakyoma anasema hata hivyo wanaobainika kuwa saratani ya ngozi baada ya uchunguzi wengine wana VVU.
Anasema VVU inachangia kuwapo kwa wagonjwa wengi wa saratani hasa kwa kueneza viruzi vya HPV.
“Hata hivyo Muhimbili tumekuwa tukipokea watu ambao wamechelewa sana na tukishawafanyia uchunguzi tunabaini kwamba wana saratani,” anasema Dk Mwakyoma.
“Human papilloma virus (HPV) Squamos cell carcinoma kirusi namba 16 na Adenocarcinoma namba 18, ni kati ya virusi 40 vinavyosababisha saratani ya tumbo la uzazi na vyenyewe vinachangia tatizo la saratani ya shingo ya kizazi kwa asilimia 70, huku asilimia 80 ya wagonjwa wakiwa wameambukizwa kwa ngono na wengine wakiwa tayari na VVU.”

Maoni

Chapisha Maoni

Machapisho maarufu kutoka blogu hii

Matumizi ya simu kwa wanafunzi chanzo mmomonyoko wa maadili’

Picha
MATUMIZI ya simu kwa wanafunzi shuleni ambayo yamekuwa chanzo cha mmomonyoko wa maadili kwao, yanaweza kudhibitiwa endapo wamiliki wa shule, walimu na wazazi watasimamia sheria zitakazosaidia kuwabana wanafunzi kumiliki simu. Hayo yalibainishwa hivi karibuni wakati wa mahafali ya kwanza kwa darasa la saba na ya saba kwa kidato cha nne katika Shule ya Msingi na Sekondari ya Mwilamvya Wilaya ya Kasulu mkoani hapa na Mkaguzi Mkuu wa Shule Kanda ya Ziwa Magharibi, Adrian Mlelwa. Mlelwa, alisema kuwa asilimia kubwa ya wanafunzi hutumia simu katika vitendo viovu na kusahau kutekeleza majukumu ya elimu wawapo shuleni. Alisema kuwa kwa sasa ni kipindi cha utandawazi, hivyo mawasiliano ni muhimu kwa kila mmoja, japokuwa katika matumizi hayo kuna madhara na faida zake, na wanaoathiriwa na madhara ya matumizi ya simu ni wanafunzi kwa vile wengi wao hutazama picha za ngono na kutumiana ‘meseji’ za mapenzi wakati wa masomo. “Hatuwezi kuwazuia wanafunzi kutumia simu kuwasiliana na
Endelea kusoma

HATARI: Wengi wanunua sabuni za dawa bila maelekezo ya wataalamu

Ni jambo lililozoeleka kwa sabuni zenye dawa kuuzwa mitaani, badala ya kwenye maduka maalumu. Uuzwaji huu wa kiholela usiozingatia afya ya mtumiaji unaweza kuwa na athari bila muhusika kufahamu. Gazeti hili limebaini kuwa wengi wa wanaonunua sabuni hizo, kama Dettol, Rungu, Family na Life Bouy, hawanunui kwa ajili ya tiba badala yake hununua kulingana na zinavyonukia na zinavyotoa taka mwilini. Endrew Mlungu, mkazi wa Buguruni Dar es Salaam, aliyekuwa akinunua sabuni hizo maeneo ya Buguruni Chama, alisema kuwa anapenda kutumia Life Bouy kwa sababu akiogea zinamtakatisha na huziona taka zikimtoka wakati anajisugua. Anasema pale hali yake ya kifedha inapokuwa si nzuri, hutumia sabuni nyingine lakini akiwa nazo anainunua kwa kuwa humuacha mwepesi na akioga, hufanya kweli. “Nikiogea sabuni tofauti na hii najisikia kama sijaoga na hata nikiangalia sakafuni wakati najisugua sioni taka kwa maana hiyo hazitoi na hazinisafishi vizuri,” anasema Mlungu. Mlungu anafafanu
Endelea kusoma

Wazazi timizeni wajibu wenu katika Malezi ili Watoto wenu wafikie Ndoto zao

Picha
    Maulid Jumaa Mdau wa Elimu na Mkurugenzi Ahava Sekondari alipokuwa akizungumza na wanafunzi na Wazazi wakati wa Mahafali ya pili Kuitimu Kidato cha Nne  Frolence Samizi Mbunge wa Jimbo la Muhambwe alipokuwa akiwahutubia mamia katika mahafali ya pili kuhitimu Kidato cha nne 2023 Shule ya Sekondari Ahava iliyoko Kibondo Mkoani Kigoma Wazazi timizeni wajibu wenu katika Malezi ili Watoto wenu wafikie Ndoto zao Muhingo Mwemezi   Kibondo Wazazi kutotimiza wajibu sababu zinazopelekea Vitendo vya mmomonyoko wa maadili kuendelea kushamili kwa Watoto na wengine kushindwa kufikia ndoto zao Licha ya maelekezo toka   kwa Serika na Wadau mbalimbali juu ya   wazazi na walezi ambayo uwataka kutimiza wajibu wao huwaachilia watoto wao katika masuala ya starehe bila maonyo na makaripio kwa watoto na kupelekea kushindwa masomo mwisho wa kwa wasichana kubeba Mimba na wavulana madawa ya kulevya Baadhi ya wanafunzi wa shule mbalimbali   Wilayani Kibondo Mkoani Kigoma wamesema wengi wao wamekuwa w
Endelea kusoma